Sinds de oudheid zorgen deze gigantische dieren voor ontzag bij mensen. Vroeger werden alle zeemonsters walvissen genoemd, die opvielen door hun enorme omvang. In oude legendes over de structuur van de wereld krijgen walvissen de hoofdrol.
Walvissen - de steun van de aarde
De oude Slaven beweerden dat onze aarde, drijvend tussen het eindeloze wateroppervlak, een platte vorm heeft. Volgens de legende houden drie enorme walvissen haar vast en helpen nog dertig kleine broers hen om hun zware last te dragen.
Volgens andere, eerdere versies, werd de aarde aanvankelijk op hun rug gehouden door zeven walvissen, maar na verloop van tijd werd hun last zwaar door de zondige daden die mensen begaan. De vier walvissen konden het zware gewicht niet dragen en zwommen weg in de bodemloze afgrond. De drie overgebleven dieren waren, hoe hard ze ook probeerden, niet in staat om de overstroming van het grootste deel van het land te voorkomen. Het is om deze reden dat de beroemde wereldbijbelse zondvloed ontstond. Volgens een andere versie waren er aanvankelijk slechts vier walvissen. Na de dood van een van hen kwam bijna het hele land onder water te staan. Er wordt aangenomen dat als de overgebleven walvissen sterven, het einde van de wereld zal komen.
Legenden van de noordelijke breedtegraden
De volkeren van het noorden, zoals de IJslanders en Noren, bewonderden walvissen als geen ander. In het middeleeuwse Noorwegen werd zelfs een klein boekje uitgegeven met de titel "The Royal Mirror", waarin alle walvissen werden verdeeld in goed en kwaad. Vriendelijke en vredelievende walvissen komen altijd op moeilijke momenten van een storm of een schipbreuk en redden een verdrinkende bemanning, terwijl kwaadaardige walvissen opzettelijk schepen laten zinken en mensen verslinden. Het zijn de kwaadaardige walvissen die het vaakst de hoofdpersonen worden van het IJslandse epos, er zijn bijvoorbeeld narwal, walvispaard, rode walvis en walvisvarken. Alle kwaadaardige walvissen waren noodzakelijkerwijs agressief en hebzuchtig. Hun hele leven surfen ze over de oceanen op zoek naar verloren schepen. Bij het zien van zijn prooi springt de kwaadaardige walvis plotseling hoog uit de diepten van de zee en valt van bovenaf op het schip, waardoor het onmiddellijk in kleine fragmenten wordt verpletterd.
Heel vaak zagen zeevaarders enorme walvissen als eilanden in de oceaan. Volgens een van de legendes haastte een Ierse benedictijner monnik zich om het beloofde land te zoeken. Terwijl hij op zijn zeilschip de Atlantische Oceaan overstak, zag hij plotseling een mysterieus eiland aan de linkerkant, dat in feite de rug was van een vredig slapende walvis. De monnik en zijn bemanning landden op het droge. Na een dankgebed tot God te hebben uitgesproken en een beetje uit te rusten, keerden ze terug naar het schip en vervolgden hun reis. Maar het meest interessante is dat de slapende walvis de ongenode gasten niet eens op zijn eigen rug voelde lopen.
In de islam leeft dit dier in het moslimparadijs en onder christenen wordt de walvis beschouwd als de boodschapper van de duivel zelf.