Huisdieren worden niet moe van het bewijzen van hun loyaliteit en liefde aan een persoon, ze redden hun baasjes en offeren soms zelfs hun eigen leven op. Iedereen kent monogame diersoorten die een partner vinden aan wie ze voor het leven trouw blijven. Mensen twijfelen echter nog steeds of dieren in staat zijn tot gevoelens als liefde.
Hebben dieren gevoelens?
De mens beschouwt zichzelf namelijk gedurende het hele bestaan van een humanistische beschaving als de kroon van de schepping. Pijn, liefde, hoop, emoties en gevoelens worden verondersteld alleen beschikbaar te zijn voor mensen. Rene Descartes geloofde zelfs dat dieren niet eens in staat waren pijn te voelen: hij voerde experimenten uit op de ongelukkige dieren, martelde ze opzettelijk en zei dat het geschreeuw en gekrijs van de proefpersonen, radeloos van pijn, ongeveer hetzelfde was als het geluid van een kapot mechanisme.
Desalniettemin weet iedereen die constant met dieren communiceert heel goed hoe sterke en diepe gevoelens ze kunnen ervaren. Misschien begrepen mensen dit in de oudheid iets beter, want het is niet voor niets dat het dieren zijn die verschillende menselijke karaktereigenschappen symboliseren.
Dieren hebben vele malen bewezen dat ze in staat zijn ware liefde en toewijding aan de eigenaar te ervaren. Iedereen kent de gevallen waarin katten en honden stierven zonder eigenaren van melancholie, gewoon stoppen om te eten. Als je zulke voorbeelden ziet van de manifestatie van ware gevoelens, kan je alleen maar twijfelen of iemand in staat is ware liefde te ervaren.
Waarnemingen van groepen dieren bevestigen dat ze zich op dezelfde manier aan elkaar hechten als mensen. Dit is vooral merkbaar in het voorbeeld van apen, wiens gedrag meestal gemakkelijk te interpreteren is voor mensen.
Wetenschappers waren geschokt door een geval in een dierentuin in Kameroen: een van de chimpansees genaamd Dorothy stierf aan een hartaanval. Toen omhelsden de rest van de apen elkaar, troostten elkaar en lieten droevige ervaringen zien.
Zelfs in het leven van die dieren die hun gevoelens tonen op een manier die niet de meest begrijpelijke is voor mensen, spelen liefde en genegenheid een even belangrijke rol. Experimenten hebben aangetoond dat mensen zich ontspannen als ze vrienden ontmoeten en hun hartslag vertraagt. Hetzelfde gebeurt met andere sociale dieren, dit is bijvoorbeeld vooral duidelijk waar te nemen bij koeien, die zich beter voelen in de buurt van vrienden in de kudde.
Wat neurowetenschap hierover zegt
Om te bewijzen dat de aard van gevoelens bij dieren niet verschilt van die van mensen, kunnen we het voorbeeld noemen van onderzoek naar de 'hormonen van de liefde': oxytocine en dopamine. Deze hormonen reguleren gevoelens en sociaal gedrag bij dieren op dezelfde manier als bij mensen. Onder invloed van oxytocine worden mensen vriendelijker en attenter, maar alleen voor degenen die ze als "van hen" beschouwen. Onderzoeksresultaten hebben bevestigd dat het effect van dit hormoon bij dieren absoluut hetzelfde is.
Om toe te geven dat dieren dezelfde liefde kunnen ervaren als mensen, wordt deze laatste alleen gehinderd door arrogantie.
Maar het hormoon dopamine is verantwoordelijk voor echtelijke liefde. In de hersenen van beide partners vinden onder invloed van dit hormoon veranderingen plaats, waarna ze op een bijzondere manier reageren op hun "soulmate", niet meer geïnteresseerd in andere individuen. Het werkingsmechanisme van dopamine, als de neurobiologische basis van liefde, is hetzelfde voor dieren en voor mensen.
